Kaashidhoo is a Islands in the northernmost part of the province. Geographically, it is a separate province, but for administrative convenience, it is designated as a Male’ Atoll. Kaashidhoo is located about 54 miles from Male’alam. It takes 1 hour and 30 minutes by speed boat.
The code given to the Islands is H0 It is located in the central part of the country at 4.9540° N to 73.4622° E. The Kaashidhoo Sea (Kadiva Channel) runs from southwest to northeast through the provinces.
It is the 5th largest Islands in Sri Lanka. The total registered population of Kaashidhoo is 2593 but there are about 2847 people living in the Islands. The Islands is large but populated in a relatively small area in the middle of the Islands. Then there is a large marshy jungle and grassland with coconut trees and shellfish.
Geographic coordinates: 4.9540° N, 73.4622° E
Islands area: 277.6 hectares
Population: 2593
Bybo Min: 9.113
Number of plots allocated: 908 plots
The Atoll School is a government school established in Kaashidhoo with the assistance of the Japanese Government. The school was opened on 28 January The school has been offering secondary education since 1999 and offers three streams. They are Business Stream, Science Stream and B.Tech Stream.
The school has about 500 students and more than 1500 students have completed their secondary education. The Atoll School used to have two classes but in 2022 the new building will be used for one class.
In addition, there are 02 preschools in the Islands. They are two private preschools, Practical Preschool and Salahiya Preschool. Both schools offer baby nursery and nursery students.
The 24-hour health center provides various services. They offer laboratory tests, blood transfusions for Thalassemia children to stay in the Islands and OPD services. 41 employees are working and 2 doctors provide patient care. Between 600-1000 patients are receiving services every month. The current vision of the health center is to become a hospital in the near future.
There are many reasons why Kaashidhoo is special. These include the history and culture of Kaashidhoo. There are many interesting things hidden in the history of Kaashidhoo.
The Kurhinna Tharagandu is one of the most important of these. It is located outside the populated area of Kaashidhoo. The area is covered with trees, pepper trees and banana trees The Kaashidhoo kuruhinna Tharagandu has been scientifically studied. The study was conducted by Mikkel Egilsen and his team from the University of Oslo, Norway. For the purpose of the study, from 1996 to 1998, the Tharaagandu area was excavated on three trips. 1880 acres of land were excavated
There was half of a ruined monastery (habitable temple or ware). It is part of 64 buildings of various sizes. The buildings were made of stone and sand. rectangular and round. Size is 1 meter to 11.5 meters. The upper parts of the buildings have now disappeared. It is because the Islandsrs take wood to build houses. These buildings had eye cups, bronze bowls, and wooden poles. One of the most notable features of the time was the roof of a 16-corner building. One of the places There are signs of a staircase on the side. 63,000 heads were found inside. The next most special site is an 18.5 m 8.5 m long terrace in the northern part of the excavation area. It is believed that the Hamudras of Veyru lived and taught there. To the south was a well used by the people of Veyru. In the center of the area stood the stupa of various sizes. On one side of the well was a burial ground. It was used as a cemetery between the 9th and 12th centuries. Analysis of a bone found there revealed that it belonged to a 10th century man. The study showed that the warehouse was built between the 3rd and 4th centuries AD. The study shows that the people of the time were affluent. They had trade relations with foreign countries.
In addition, the famous Dhonmohona and the shark story is also a story belonging to Kaashidhoo. Mohona's father fulfilled all his will and finally caught the shark. This is also said to have happened in the history of the Islands.
The story of Araamagu dhonkamana is also very special with a long history in this Islands. This story is well known, some consider it true and some consider it a folktale. The story of Araamagu Dhonkamana is still very famous in this Islands.
One of the most famous stories in ancient history is the story of the Islands. The well is a waterfall that is also built nearby with bird leaves and hillside trees for people to climb the water. As it is now called, it is a public swimming pool. The water is said to be covered with stone stairs that are wide on both sides to go down and up. There was a veve in this Islands long ago and the veve was buried in the ground.
މާލެއަތޮޅު ކާށިދޫ އަކީ ކ.އަތޮޅުން އެންމެ އުތުރަށް އަތޮޅާއި މުޅިން އެކަހެރިކޮށް އޮންނަ ރަށެކެވެ. ޖިއޮގްރަފީ ގޮތުން ބަލާއިރު ވަކި އަތޮޅެއް ގޮތަށް އޮތްކަމުގައި ވީނަމަވެސް އިދާރީގޮތުން ހިންގުން ފަސޭހަކުރުމުގެ ގޮތުން މިރަށަކީ މާލެއަތޮޅު ރަށެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅައިފައިވާ ރަށެކެވެ. ކާށިދޫ އަކީ މާލެއާއި ގާތްގަނޑަކަށް 54 މޭލު ދުރުގައި އޮންނަ ރަށެކެވެ. ސްޕީޑް ލޯންޗެއްގައި ނަމަ 1 ގަޑިއިރާ 30 މިނެޓުގެ ދަތުރެކެވެ.
ރަށަށް ދެވިފައިވާ ކޯޑަކީ H01 އެވެ. މިރަށް އޮންނަނީ މެދުރާއްޖެތެރެ ތެރޭގައި 4.9540° N ދަރަޖައިން 73.4622° E ދަރަޖައަށެވެ. ކާށިދޫ ކަނޑު (ކާޑިވާ ޗެނަލް) އޮންނަނީ ރާއްޖޭގެ ހުޅަނގުދެކުނުން އިރުއުތުރަށް އަތޮޅުތަކުގެ މެދުން ދެމިގެންދާ ގޮތަށެވެ.
މިރަށަކީ ރާއްޖޭގެ ނިސްބަތުން ބިމުގެ ގޮތުން 5 ވަނައަށް އެންމެ ބޮޑުރަށެވެ. 400 އެއްހާ ގޭބީސީ ހުންނަ ކާށިދޫގެ ރަޖިސްޓްރީ އާބާދީގެ ޖުމުލައަކީ 2593 ނަމަވެސް މި ރަށުގައި ގާތްގަނޑަކަށް 2847 މީހުން ދިރިއުޅެމުންދެއެވެ. ރަށަކީ ބޮޑުރަށެއް ނަމަވެސް މީހުން އާބާދު ވެފައި އޮންނަނީ ރަށުގެ މެދަށް އޮންނަ ނިސްބަތުން ކުޑަ ސަރަހައްދެއްގައެވެ. ދެން އޮންނަނީ ބޮޑު މާސިންގާ ޖަންގައްޔަކާއި ކުއްޅަވައްފާ އަދި ކަނޑޫފާތައް ހިމެނޭ ޗަސްބިމެވެ.
ޖިއޮގްރަފިކް ކޯރޑިނޭޓްސް: 4.9540° N, 73.4622° E
ރަށުގެ ބޮޑުމިން: 277.6 ހެކްޓަރ
ރަށުގެ އާބާދީ: 2593
ބައިބޯ މިން: 9.113
ދޫކުރެވިފައިވާ ގޯތީގެ ޢަދަދު: 908 ގޯތި
ކ. އަތޮޅު މަދަރުސާއަކީ ކާށިދޫގައި ޖަޕާނު ސަރުކާރުގެ އެހީގައި ގާއިމްކޮށްދީފައިވާ ސަރުކާރު ސުކޫލެކެވެ. ކ.އަތޮޅު މަދަރުސާ ހުޅުވިފައިވަނީ 28 ޖަނަވަރީ 1986 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. 1999 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ސާނަވީ ތައުލީމަށް ކިޔަވާ ދެމުން ގެންދާ މި ސުކޫލުގައި ކިޔަވައިދެނީ ތިން ސްޓްރީމަށެވެ. އެއީ ބިޒްނަޒް ސްޓްރީމް، ސައިން ސްޓްރީމް އަދި ބީޓެކް ސްޓްރީމްއެވެ.
ގާތްގަނޑަކަށް 500 އެއްހާ ދަރިވަރުން ތައުލީމު ހާސިލް ކުރަމުންދާ މި ސުކޫލުގައި 1500 އަށްވުރެ ގިނަ ދަރިވަރުން ވަނީ ސާނަވީ ތައުލީމު ހާސިލްކޮށްފައެވެ. ކ. އަތޮޅު މަދަރުސާގައި ކުރިން ދެ ދަންފަޅިއަށް ކިޔަވައި ދިން ނަމަވެސް 2022 ވަނަ އަހަރު ސުކޫލުގެ އައު އިމާރާތް ބޭނުން ކުރެވެން ފެށުމުން އެއް ދަންފަޅިއަށް ކިޔަވާ ދިނުން ވަނީ ބަދަލުކޮށްފައެވެ.
މީގެ އިތުރުން މިރަށުގައި 02 ޕްރީސުކޫލެއްގައި ތައުލީމު ފޯރުކޮށްދެމުން ގެންދެއެވެ. އެއީ އަމިއްލަ ދެ ފަރާތަކުން ހިންގާ އަމަލީ ޕްރީސުކޫލާއި ސަލާހިއްޔާ ޕްރީސްކޫލެވެ. މި ދެ ސުކޫލުގައިވެސް ބޭބީ ނާސަރީ އަދި ނާސަރީގެ ދަރިވަރުންނަށް ތައުލީމު ފޯރުކޮށްދެމުން ގެންދެއެވެ.
24 ގަޑިއިރު ހިދުމަތް ލިބެމުންދާ ކާށިދޫގެ ސިއްޙީ މަރުކަޒުން އެކިއެކި ހިދުމަތްތައް ދެމުންދެއެވެ. އެގޮތުން ލެބޯޓްރީގައި ޓެސްޓްތައް ހެދުމާއި ރަށުގައި ތިބެން ތެލެސީމިއާ ކުދިންނަށް ލޭ އެޅުމާއި އޯޕީޑީގެ ހިދުމަތް ލިބެއެވެ. 41 މުވައްޒަފުން މަސައްކަތް ކުރަމުން ދާއިރު 2 ޑަކްޓަރުން ބަލިމީހުން ބެލުމުގެ ހިދުމަތް ދެއެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް މަހެއްގެ މައްޗަށް 600-1000 ދެމެދުގެ ބަލިމީހުން ހިދުމަތް ހޯދަމުންގެން ދެއެވެ. ސިއްހީ މަރުކަޒުގެ މިހާރުގެ ތަސައްވަރަކީ އަވަސް މުސްތަގުބަލެއްގައި ހޮސްޕިޓަލް އަކަށް ބަދަލުވުމެއެވެ.
ގުދުރަތުގެ އަޖައިބުން ފުރިފައިވާ ކާށިދޫ ހާއްސަވާ ވަރަށް ގިނަ ސަބަބުތައް އެބަހުއްޓެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ކާށިދޫގެ ތާރީޙާއި ސަގާފަތުގެ ތިޔާގިކަން ހިމެނެއެވެ. ކާށިދޫ ތާރީޙުގައި ވަރަށް ގިނަ ޝައުގުވެރި ކަންކަން ފޮރުވިފައި އެބަހުއްޓެވެ.
މާލެ އަތޮޅު ކާށިދޫ ކުރުހިންނަ ތަރާގަނޑަކީ މީގެތެރެއިން އެންމެ މުހިންމު އެއް ތަނެވެ. އެ ތަން އޮންނަނީ ކާށިދޫގެ އާބާދުވެފައިވާ ހިސާބުން ބޭރުގައެވެ. އެ ސަރަހައްދުގައި ހެދިފައިވަނީ ރުކާއި ފަޅޯގަހާއި ދޮންކެޔޮ ފީނިތަކެވެ. ކާށިދޫ ކުރުހިންނަ ތަރާގަނޑު ސައިންޓިފިކް ގޮތަށް ދިރާސާ ކޮށްފައި ވެއެވެ. ދިރާސާ ކުރީ ނޯރވޭގެ އޮސްލޯ ޔުނިވަރސިޓީގެ ފަރާތުން މިކެލް އެގިލްސެންއާއި އޭނާގެ ޓީމުންނެވެ. ދިރާސާގެ ބޭނުމަށްޓަކައި، 1996 ން 1998 އަށް، ތިން ދަތުރެއްގެ މަތިން ތަރާގަނޑު ސަރަހައްދު ކޮނެގެން ބެލިއެވެ. ކޮނުނީ 1880 އަކަ މީޓަރުގެ ބިމެވެ. އެ ސަރަހައްދުގައި ވީރާނާ ވެފައި ހުރި މޮނާސްޓްރީ (ދިރިއުޅެވޭ ގޮތަށް ހުންނަ ފައްޅި ނުވަތަ ވޭރު) އެއްގެ ބައިބައި ހުއްޓެވެ. އެއީ އެކި ސައިޒުގެ 64 ބިނާގެ ބައިބައެވެ .އެ ބިނާތައް ހަދާފައި ހުރީ ހިރިގަލާއި ވެލިންނެވެ. ހަތަރެސްކަނަށާއި ވަށް ބުރަށެވެ. ސައިޒަކީ 1 މީޓަރުން 11.5 މީޓަރެވެ. ބިނާތަކުގެ މަތީ ބައިތައް މިހާރު ވަނީ ނެތިގޮސްފައެވެ. އެއީ ރަށު މީހުން ގެދޮރު އިމާރާތް ކުރަން ގައު ނެގުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. މި ބިނާތަކުގައި ލޯ ތައްޓާއި މަށި ބޯތައްޓާއި ރުނބާގެ މުށިކޮޅުކޮޅާއި ހުއްޓެވެ. އޭރުގެ އެންމެ ފާހަގަ ކުރެވޭ އެއް ތަނަކީ 16 ކަނަށް ހުރި އިމާރާތެއްގެ ތަރަހައެވެ. އެ ތަނުގެ އެއް އަރީގައި ސިޑިބަރިއެއް ހުރި ކަމުގެ ނިޝާންތައް ފެންނަން އެބަ ހުއްޓެވެ. އެ ތަނުގެ ތެރެއިން 63000 ބޮލި ފެނުނެވެ. ދެން އެންމެ ޚާއްސަ ތަނަކީ ކޮނުނު ސަރަހައްދުގެ އުތުރު ބައިގައި ހުރި 18.5 މީޓަރު 8.5 މީޓަރުގެ ދިގު ތަރަހައެކެވެ. އެތަނަކީ ވޭރުގެ ހާމުދުރުން ދިރި އުޅެ ކިޔަވައިދީ ހެދި ތަން ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި ދެކުނުގައި ވޭރުގައި އުޅުނު މީހުން ބޭނުންކުރި ފެންވަޅެއް ހުއްޓެވެ. އެ ހިސާބުގެ މެދުތެރޭގައި އެކި ސައިޒުގެ ސްޓޫޕާ ހުއްޓެވެ. ވޭރުގެ އެއްފަރާތުގައި މީހުން ވަޅުލާ ސަރަހައްދެއް އޮތެވެ. އެތަން ޤަބުރުސްތާނެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރީ 9 ވަނަ ޤަރުނާއި 12 ވަނަ ޤަރުނާ ދޭތެރޭގައެވެ. އެތަނުން ފެނުނު ކަށިކޮޅެއް ތަހުލީލު ކުރުރުމުން އެނގުނީ އެއީ 10 ވަނަ ޤަރުނުގައި އުޅުނު މީހެއްގެ ކަށިކޮޅެއްކަމެވެ. ދިރާސާއިން ދެއްކި ގޮތުގައި ވޭރު ބިނާކޮށްފައިވަނީ މީލާދީގޮތުން 3 ވަނަ ޤަރުނާއި 4 ވަނަ ޤަރުނާ ދެމެދުގައެވެ. ދިރާސާއިން އެނގޭ ގޮތުގައި އެއިރުގެ ދިވެހީންނަކީ ފުދުންތެރި ބައެކެވެ. ބޭރު ޤައުމުތަކާ އެކު ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ހިންގި ބަޔެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން މަޝްހޫރު ދޮންމޮހޮނާއި މިޔަރުގެ ވާހަކަ އަކީ ވެސް ކާށިދޫއަށް ނިސްބަތްވާ ވާހަކައެއްކަން ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ. މޮހޮނުގެ ބައްޕަ ކޮށްފައިވާ ހުރިހާ ވަޞިއްޔަތެއް ފުރިހަމަ ކޮށް އަދި އެންމެ ފަހުން އެ މިޔަރު ވެސް ބޭނި އެވެ. މިއީވެސް މިރަށުގެ ތާރީހުގެ ތެރޭގައި ހިނގާގޮސްފައިވާ ކަމެއް ކަމަށް ބުނެވެ. އަރާމަގުދޮންކަމަނާއިގެ ވާހަކައަކީ ވެސް މިރަށުގައި ދިގު ތާރީހެއް އޮންނަ ވަރަށް ހާއްސަ ވާހަކަ އެކެވެ. މިވާހަކަ އަކީ އެންމެނަށް އެނގޭ، އެއްބަޔަކު ހަގީގަތެއް ކަމަށް ބަލާ އަދި އެއްބަޔަކު ފްލޯކެއް ކަމަށް ބަލާ ބިރުވެރި ވާހަކައެކެވެ. މި ރަށުގައި އަރާމަގު ދޮންކަމަނައިގެ ވާހަކައަކީ އަދިވެސް ވަރަށް މަޝްހޫރު ވާހަކައެކެވެ.
އިހުގެ ތާރީހުގައި ކާށީދޫއަށް ހާއްސަ އެންމެ މަޝްހޫރު އެއް ވާހަކައަކީ މިރަށުގެ ވެވުގެ ވާހަކަ އެވެ. ވެވަކީ މީހުން ފެންވަރަށް އެރި އުޅުމަށް ދޫނިފަތްލައި ތިލަވަތް ގާ އަޅައި ކައިރިވެސް ހަދާފައި އޮންނަ ފެންގަނޑެކެވެ. މިހާރުގެ ގޮތަށް ކިޔަންޏާ އެއީ ޕަބްލިކް ސުވިމިން ޕޫލެވެ. މިފެންގަނޑަށް ހުންނަނީ ދޫނިފަތް ލާފައޭ ބުނަނީ ފެންގަނޑަށް ފައިބާށާއި އެރެން ދެ ފަރާތުން ފުޅަލަށް ހިރިގަލުން ހަދާފައި އޮންނަ ހަރުފަތް ބަރިއަށެވެ. މީގެ ޒަމާންތަކެއް ކުރިން މި ރަށުގައި ވެވެއް އޮތް ކަމާއި އެ ވެވު ފަސް އަޅާ ވަޅުލި ވާހަކަތަކެއް މި ރަށުގެ މީހުން އެކި ގޮތް ގޮތަށް ކިޔައިދޭ ވާހަކަތަކެކެވެ.